سگها یکی از محبوب ترین حیوانات‌ِ خانگی در جامعه امروز می‌باشند. سگها به عنوان حیوانات همراه شناخته می‌شوند، یعنی توانایی درک عواطف و احساسات صاحبان خود را دارند. رژیم غذایی سگها در طبیعت بیشتر شامل موادغذایی جانوری می‌باشد.
سگها به صورت گله‌ای شکار می‌کنند و منبع اصلی تغذیه آن ها گوشت می باشد. اما امروزه و پس از هم نشینی سگها با انسان و از زمانی که به عنوان حیوان خانگی برگزیده شدند، رژیم‌های غذایی متفاوتی برای آن‌ها در نظر گرفته شد. بسیاری از این رژیم‌های غذایی شامل انواع کنسروها و غذاهای خشک می‌باشند.
منشا این غذاها نیز از گوشت و سایر مواد فیبری و مفید برای سگ می باشد و به دلیل سهولت در مصرف، جایگزین غذاهای طبیعی سگها شده اند. اما بعضی از سگ‌های خانگی تمایل به خوردن خوراکی‌های انسانی مثل شیرینی شکلات و انواع دیگر از خوراکی‌های قندی را دارند.
از آنجایی که سگ ها علاقه زیادی به طعم شیرینیجات دارند، آن‌ها با حس بویایی قوی خود شیرینی و شکلات را پیدا کرده و پس از تشخیص طعم آن را میخورند.
در حالیکه مضرات و آسیب‌های شیرینی، شکلات و مواد قندی برای سگها بر هیچکس پوشیده نیست. بسیاری از تحقیقات و مقالات موادی را در شیرینی و شکلات پیدا کرده‌اند که در صورت مصرف باعث دیابت ملیتوس و عوارض ناشی از آن در سگها می‌شود.
همچنین شیرینیجات با افزایش غلظت انسولین باعث انباشت چربی و چاقی مفرط سگها می‌شود. اخیراً میزان بیماری سگها با مصرف شیرینی و شکلات افزایش محسوسی یافته است که ناشی از ناآگاهی و آموزش ندیدن صاحبان حیوانات خانگی در زمینه تغذیه این حیوانات می‌باشد.
جزئیات کنترل غذای سگ تا آنجایی اهمیت دارد که حتی هرنوع از شکلات و قند میتواند مشکل منحصر به فرد و با حدت‌های متفاوتی را در سگها ایجاد کند. بنابراین باید مصرف شیرینی و قند سگ کنترل بشود.
تا از بروز بیماری‌های مرتبط در سگ جلوگیری شود. در این مقاله به طور کامل شیرینی و شکلات و مصرف مواد قندی برای سگها را بررسی می‌کنیم. می‌خواهیم بدانیم آیا باور عموم در مورد ضررهای قند و شکلات برای سگ مانند کوری و دیابت حقیقت دارد یا خیر و در صورت بروز مسمومیت و بیماری تحت تاثیر شیرینیجات و شکلات‌ها چه اقداماتی باید صورت بگیرد؟
همراه ما باشید با آموزش مصرف قند و شکلات برای سگها تا دیگر شاهد مسمومیت سگها در اثر ناآگاهی صاحبان حیوانات خانگی نباشیم.
ضررهای شیرینی و شکلات برای سگها چیست؟
وظیقه اصلی صاحبان حیوانات خانگی از جمله سگها انتخاب غذای مناسب برای حیوانشان است. علاوه بر انتخاب اینکه کدام غذا مناسب است، یک صاحب حیوان باید اطلاعا داشته باشد که کدام غذا مناسب نیست.
سگها تحت تاثیر حس بویایی قوی خود تا حد زیادی قابلیت تشخیص و تفریق انواع مختلف مواد غذایی را دارند.
مصرف قند و شکر برای سگ
در اکثر مواقع از ضررهای قند برای سگها گفته می‌شود اما توجه به این نکته ضروری است که قند موجود در موادی مانند برخی میوه‌ها و عسل تا حد محدود و کم برای سگ ضرر ندارد و ضرر اصلی قندهای مصنوعی و شکرها هستند که در انواع غذاهای صنعتی یافت می‌شوند.
به عنوان مثال شکلات‌ها، آبنبات‌ها و کیک‌ها حاوی مقادیر بسیار زیادی قند مصنوعی و شکر هستند. این خوراکی‌ها در صورت مصرف بیش‌از حد موجب مشکلات گوارشی و ازدیاد حساسیت به انسولین می‌شوند. در صورت حساسیت به انسولین سگها دیابت گرفته و علائم چاقی مفرط و حتی کبد چرب در آن‌ها دیده می‌شود.
بنابراین بهتر است غذای سگ کنترل شده و تحت نظر دامپزشک باشد. حتی شیرینی کننده‌های مصنوعی مانند زایلیتول و آسپارتام نیز برای سگ ضرر دارد.
بهتر است برای شادابی و تنوع غذایی سگ‌هایی که غذاهای یکنواخت استفاده می‌کنند از غذاهای انسانی مانند شیرینیجات استفاده نشود و غذاهای مخصوصی که شرکت‌های معتبر به صورت صنعتی تحت عنوان جایزه و تشویقی برای سگ تولید می‌کنند در مقیایس محدود و هر چند مدت یکبار، جایگزین این غذاهای مضر و آسیب زا بشود.
مصرف شکلات برای سگ
در شکلات‌ها انواع مواد شیمیایی طبیعی وجود دارند، از مهم ترین این مواد میتوان تئوبرومین و کافئین را نام برد. این دو ماده در تمامی شکلات‌ها حتی شکلات‌های شیری وجود دارند. اما میزان آن‌ها در شکلات‌های تلخ بیشتر است. این دو ماده حتی در مقادیر کم نیز برای سگها خصوصا سگ‌هایی با اندازه کوچک و خانگی که کمترین میزان فعالیت را دارند خطرآفرین هستند.
ترکیبات موجود در شکلات میتواند موجب تهوع، افزایش شدید تپش و ضربان قلب و بروز آریتمی‌های قلبی و حتی در موارد شدیدتر، باعث کما و مرگ سگ شود. بهتر است اگر سگی شیرینی و شکلات مصرف کرد و علائم اولیه بیماری مانند بی حالی و بی قراری در او دیده شد، سریعاً حیوان را پیش دامپزشک متخصص ببرید تا معاینات لازم و تشخیص‌های صحیح انجام شود.
شکلات از طریق دستگاه گوارش سگ و روده‌ها جذب شده و حتی میتواند عامل پیدایش درهم روی روده‌ای یا انواژیناسیون شود. سپس از روده به کبد می‌رود و آنجا متابولیزه می‌شود. سرعت گوارش و متابولیزه شدن شکلات در بدن سگها آهسته است.
چه مقدار شکلات برای سگ سمی است؟
شکلات‌های تلخ تئوبرومین بیش‌تری دارند بنابراین برای سگ مضرتر هستند. هرچه میزان شیرینی شکلات بیشتر می‌شود از میزان تئوبرومین کاسته می‌شود و به همان میزان میزان قند موجود در آن افزایش پیدا می‌کند.
هردو این مواد یعنی قند و تئوبرومین خطرنامک هستند اما به دلیل سمی بودن بسیار بالای تئوبرومین برای سگ، این ماده را به عنوان شاخص اصلی مسمویت و آسیب زای اصلی انتخاب می‌کنیم و با توجه به آن میزان مسمومیت سگ با شکلات و قند را محاسبه می‌کنیم.
از عوارض مسمومیت با این مواد میتوان به اسهال، استفراغ، پانکراتیت و در بعضی موارد گاستروانتریت سگها اشاره کرد.
علائم بالینی مسمومیت با قند و شکلات چیست؟
علائم بالینی به میزان شکلات و یا شیرینی خورده شده بستگی دارد. هرچه مقداری بیش‌تری از شکلات خصوصا شکلات تلخ وارد بدن سگ شود، علائم شدیدتر خواهد بود. البته عواملی مانند سن، نژاد و سیستم‌ایمنی و قوای کلی بدن سگ نیز در بروز علائم بالینی مسمومیت با قند و شکلات تاثیر دارد.
شایع‌ترین علائم بالینی در این بیماری شامل اسهال، استفراغ، چاقی، افزایش تعداد تنفس، افزایش ضربان قلب و پرادراری است.
در مراحل حاد و شدید بیماری شاهد تشنج خواهیم بود. در صورت مشاهده علائم بالینی باید به دامپزشک متخصص و مسلط به اصول تجویز و درمان مراجعه کرد.
کدام سگها در معرض آسیب و ضررهای شکلات و شیرینی هستند؟
طبیعتا برخی سگها آسیب بیش‌تری از مصرف قند و شکلات می‌بینند. برخی از سگ‌های نژاد کوچک و سگ‌هایی که فعالیت فیزیکی کمتری دارند به شدت مستعد مسمومیت با قند و شکلات هستند.
سگ‌های چاق استعداد زیادی در ابتلا به دیابت و کبد چرب دارند. سگ‌هایی که غذاهای صنعتی و کارخانه‌ای مصرف می‌کنند به نسبت سگ‌هایی که از غذاهای طبیعی مانند فیله مرغ استفاده می‌کنند، استعداد بیش‌تری در ابتلا به مسمومیت با شکلات و شیرینی دارند.
بهتر است هیچ‌کدام از سگها در هیچ نژاد و هیچ سنی قند مصنوعی و شکلات و سایر شیرینیجات مضر را مصرف نکنند.
درمان مسمومیت با شیرینی و شکلات در سگها
پس از مشاهده اولین علائم در سگها، سریعا به دامپزشک مراجعه کنید و حتما تاریخچه دقیق بیماری و غذاهایی که سگ مصرف کرده است را به طور کاملبرای پزشک حیوان شرح دهید، زیرا اولین بخش معاینه اصولی اخذ تاریخچه است تا دامپزشک بتواند تشخیص صحیح و انتخاب دارو را به درستی انجام بدهد.
ممکن است نیاز به آزمایش خون و یا تصویربرداری تشخیصی باشد که در این صورت دامپزشک معالجه کننده، تجویز‌های لازم را برای حیوان انجام می‌دهد. اگر حیوان دچار آریتمی شده باشد باید درمان‌های سیستم قلبی انجام شود، اگر دستگاه گوارش یا تنفس درگیر شده باشد باید درمان‌های مناسب برای این بخش‌ها انجام شود.
درمان عمومی و اصلی مسمومیت با شیرینی و شکلات در سگها شامل مایع درمانی یا همان سرم تراپی است و در کنار این مایع درمانی استفاده از داروهای گوارشی برای دفع سم و بهبود تعادل الکترولیتی بدن سگها مفید و کاربردی است.