انگل بسنویتیا (Besnoitia) چیست؟
بسنویتیا (Besnoitia) جزو تیره انگلهای آپیکمپلکسان (apicomplexan) قرار میگیرد. چرخه زندگی بسیاری از گونه‌های این انگل کوکسیدی به طور دقیق مشخص نیست. اما ممکن است چرخه زندگی آنها با میزبانهای میانی و وکتورهای مختلفی شامل Stomoxys و Tabanidae گره خورده باشد. به عنوان مثال این بیماری از طریق مدفوع آلوده و یا حشرات منتقل شود. این انگلها در وهله اول اندوتلیال رگهای خونی را مورد حمله قرار میدهند. عفونت و بیماری با این انگلها باعث ایجاد ضایعاتی در حفره بینی، پوست و حنجره، ناباروری و سقط جنین حیوانات اهلی میشود. این ضایعات شامل گرههای اگزوفیتیکی است که از سطح مخاط بیرون زدهاند. به بیمار شدن با این انگل اصطلاحا Besnoitiosis میگویند. راههای انتقال انگل بسنویتیا (Besnoitia) متفاوت است.
مهمترین میزبان این انگلها، گاوها میباشند. گونهای از بسنویتیا که باعث بیماریزایی در گاو میشود به Besnoitia besnoiti معروف است. تکیاختههای فوق، انگل اجباری سلولها میباشند،سرعت تقسیمشان بالاست. این تک یاختهها با دستکاری تقسیم سلولی موجب آپوپتوز و مرگ سلول میشوند. به گونهای باعث بروز اختلال و بینظمی در چرخه تکثیر سلول میشوند.( اغلب با اختلال در مرحله G1 تقسیم سلولی.)
(Besnoitiosis) بیماری بسنویتیا (Besnoitia) از آفریقا ، آمریکای مرکزی و جنوبی ، آمریکای شمالی و اروپا گزارش شده است. شیوع این بیماری در بعضی مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری تقریباً بیشتر از سایر مناطق است.( به صورت پراکنده در سایر مناطق نیز رخ میدهد.)
میزبانهای انگل بسنویتیا (Besnoitia)
این تکیاخته عمولا میزبان خاص دارد. Besnoitia besnoiti در آفریقا علاوه بر گاوها، بز ها و گاوهای وحشی را نیز آلوده میکند. و گونه کنیایی besnoitia caprae گاو یا گوسفند را آلوده نمیکند. طی ۸۰ سال گذشته، Besnoitiosis در اپاسوم و خزندگان خاص آمریکایی شناخته شده است.
انواع گونه‌های مختلف انگل بسنویتیا (Besnoitia)
- Besnoitia besnoiti در گاو (تورم غدد لنفاوی، تورم زیر جلدی، اسهال، سقط جنین و ناباروری)
- Besnoitia bennetti در اسب‌ها و خرها (مشخص شده توسط درماتیت گسترده و جدی)
- Besnoitia jellisoni در جوندگان
- Besnoitia darlingi در مارمولک‌ها، مخروط‌ها و مارها
- Besnoitia sauriana در مارمولک‌ها
- سویه‌های ویسکرووتروپیک B.besnoiti در گونه‌های آفریقایی
- Besnoitia tarandi در گوزن شمالی و کاریبو
علائم بیماری بسنویتیا (Besnoitia) و تشخیص
ضایعات اولیه شامل پاپولهایی است که در نواحی مویی شکل گرفته ممکن است. لکودرمی کانونی وجود داشته باشد.
ممکن است پوست اندام ها ، شکم ، پرینه و نواحی تناسلی تحت تأثیر قرار گرفته و گره هایی در نواحی نازوفارنکس ، پلک ها و صلبیه دیده شوند.
قبل از تشخیص بِنوزیتیوز ، باید علل شایعتر بیماریهای پوستی ندولار و سبوره ای را در نظر گرفت. تشخیص با شناسایی کیست های انگلی حاوی برادیوزیت در نمونه های بیوپسی پوست انجام می شود. این بیماری معمولا درمان خاصی ندارد.
راههای انتقال انگل بسنویتیا (Besnoitia)
در تحقیقی که بر روی گله گاوها انجام شد. نمونههای خونی برای غربالگری و انجام تست ELISA جمعآوری شد. گاوهایی که با گاوهای آلوده جفت شده بودند و بچههای آنها احتمالا آلوده به انگل بودند. اما بعد از انجام تست موارد فوق رد شد و به احتمال قوی انتقال این بیماری از طریق حشرات مانند کنهها و مگسها انجام شده بود. یکی از بهترین روشهای درمان گوسالهها جداکردن زود هنگام آنها از مادرشان و تغذیه مصنوعی آنها بود.
انتقال آنها از طریق مگسها و تکثیرشان و عوامل خارجی احتمالا شبیه به همان چیزی باشد که در سایر انگلها مانند ایمریاها در بیماری کوکسیدیوز، سارکوسیستیسها و یا تریپانوزوما مشاهده کردیم. ولی در کل اطلاعات دقیقی از نحوه تکثیر این گونهها در دست نمیباشد.