بریدن گوش سگ یک عمل جراحی است که در آن بخشی از گوش سگ برداشته می شود. بخش حذف شده، بخش آویزان گوش سگ است که ممکن است توسط سایر سگها یا حیوانات گاز گرفته شود. یکی از کاربردها و اهداف قطع گوش سگ ایجاد حالت ایستاده و زیبا در گوش سگها می‌باشد. به همین سبب عمل بریدن گوش سگ جزو عمل‌های زیبایی در حیوانات طبقه بندی میشود. با انجام این عمل، گوش سگ حالت تیز و استوار به خود می‌گیرد.
در زمان‌های قدیم عمل بریدن گوش بیش‌تر در سگ‌های گله انجام می‌شد. دلیل این امر مقابله بهتر سگ‌های گله با گرگ‌ها و در نتیجه محافظت بهتر از خود و گله‌شان بود. این جراحی در سگ‌های مسابقه‌ای به دلیل عملکرد بهتر در مسابقات و عدم پیش آمدن آسیب‌های انجام می‌شده است. معمولاً یک سوم الی دو سوم گوش در این جراحی حذف می شود.
با بریدن بخش‌های اضافه گوش سگ طبق الگوی مناسب و درست تعیین شده توسط دامپزشک، احتمال گیر کردن این بخش‌های به مکان‌های مختلف، پاره شدن در درگیری در اثر گاز گرفتگی و… کاهش پیدا می‌کرد و بازده حیوان را تا چند مرحله بالاتر می‌برد.همچنین گفته می‌شد که در صورت حذف بخش‌هایی از گوش سگ، شنوایی حیوان تقویت میشود.
اگر قصد عمل جراحی بریدن گوش در توله سگها وجود داشته باشد، بهتر است این کار قبل از سنی انجام شود که غضروف‌های گوش سفتی و قوام خود را پیدا می‌کنند. در غیر این صورت و اگر غضروف‌ها استحکام کافی را پیدا کرده باشد، ممکن است حالت افراشتگی و ایستادگی گوش سگها پس از انجام عمل جراحی به خوبی ایجاد نشود و برخلاف قصد اصلی عمل که زیبایی و ابهت سگ است، منظره زشتی به ظاهر سگ داده شود. معمولاً سن پیشنهادی برای بریدن گوش توله سگها بین ۸ تا ۱۰ هفتگی است اما ممکن است با توجه به تغذیه و شرایط زندگی حیوان، ناحیه زودتر از موعد برای جراحی حاضر شود. به عنوان مثال این جراحی در سگ گریت دین و دوبرمن در ۸ تا ۹ هفتگی و یا سگ باکسر بین ۹ تا ۱۰ هفتگی انجام می شود.
امروزه در بسیاری از کشور‌ها انجام جراحی قطع و بریدن گوش سگ ممنوع شده است زیرا در اغلب موارد این نوع جراحی در جهت فعالیت‌های پزشکی و درمانی نبوده و صرفاً کاربرد زیبایی شناختی دارد. به همین دلیلی بسیاری از حامیان حقوق حیوانات با انجام فعالیت‌های حمایتی این جراحی را خلاف حقوق حیوانات اعلام کرده و طبق برخی قوانین آن را ممنوع و بدو کاربرد دانسته‌اند. اما هنوز هم برش گوش سگ برای سگ‌هایی که نگهبانی از باغ و یا گله را انجام می‌دهند و وظیفه آن‌ها مبارزه با سایر حیوانات است، کاربرد وسیع دارد.
فرضیه‌هایی بسیاری در مورد این جراحی وجود دارد اما هیچ‌کدام به اثبات قطعی نرسیده‌اند. برخی منابع ذکر کرده‌اند که در صورت انجام جراحی برش و قطع گوش سگ، احتمال بروز عفونت‌های باکتریایی و گزش حشرات و حیوانات موذی کمتر میشود اما چیزی از زمان رام و همراه شدن سگ‌های با انسان‌ها تا به امروز وجود داشته کاربردی این جراحی در زیبایی ظاهری و تسهیل مبارزه سگ‌هایی مانند گریت دین، ژرمن شپرد، دوبرمن، سرابی، باکسر، پیتبول و… انجام میشود.
در اصطلاح عامیانه و خصوصا برای سگ‌های نگهبان، آن دسته از سگ‌هایی که تحت عمل جراحی برش و قطع گوش قرار گرفته‌اند، با ابهت‌تر و ترسناک‌تر بوده و می‌توانند با ظاهر ترسناک خود ترس در دل مهاجمان ایجاد کرده و آن‌ها را فراری داده یا در نبرد احتمالی با مهاجمان پیروز شوند.
کالبدشناسی و آناتومی موضع جراحی در عمل قطع و بریدن گوش سگ
به منظور پیش رفتن صحیح طریقه جراحی بریدن گوش سگ، جراح دامپزشک برای هر موضعی در بدن که قصد انجام جراحی را دارد (چه بخش‌های احشایی و داخلی بدن مثل جراحی‌های دستگاه گوارش که در ناحیه پایینی دستگاه گوارش، جراحی روده بسیار شایع است و چه بخش‌های بیرونی مانند گوش و دم) باید به آناتومی موضع مسلط باشد. در صورت عدم تسلط به ناحیه جراحی احتمال آسیب بالا رفته و احتمال خونریزی و شکست در جراحی وجود دارد.
آناتومی گوش سگ
گوش سگها سه بخش اصلی دارد که به ترتیب از خارج به داخل شامل:
بخش خارجی
بخش میانی
بخش داخلی
جراحی بریدن گوش سگ روی کدام ناحیه از گوش انجام میشود؟
عمل جراحی قطع و برش سگ بر روی بخش خارجی گوش انجام میشود. گوش خارجی یا لاله گوش دو بخش داخلی و خارجی دارد. بین دو سطح داخلی و خارجی، غضروف گوش قرار دارد که در عمل جراحی برداشت گوش، این بخش تحت عمل جراحی قرار گرفته و حذف میشود
در محل اتصال گوش به سر که پایه گوش را تشکیل می‌دهد، برجستگی تراگوس در پایین و آنتی تراگوس در بالا وجود دارد که در برخی از جراحی‌ها این موضع حذف میشود. برای انجام جراحی و جلوگیری از خونریزی باید عمل خونبندی رگ‌هایی که به گوش خونرسانی می‌کنند انجام شود.
حالت‌های مختلف برش و قطع گوش در سگ
حالت‌های مختلفی برای عمل جراحی بریدن گوش سگها وجود دارد اما چهار حالت اصلی آن به شرح زیر است:
Battle crop: این برش گوش از پایه و قاعده قطع شده و برای سگ‌های نگهبان که با سایر سگها درگیر هستند استفاده میشود.
Short crop: در این نوع برش گوش‌ها از حالت قبلی کمی بلندتر هستند.
Show crop: این برش حالتی بین بلند و کوتاه است.
Long crop: زیباترین حالت قطع گوش در سگها این حالت می باشد.
جراحی بریدن گوش سگ در کدام نژادها انجام میشود؟
میتوان این جراحی را در تمام نژاد‌های سگ انجام داد اما عمل جراحی در برخی از سگها، خصوصا سگ‌های با جثه بزرگ شایع‌تر است. برخی نژادها مانند:
گریت دین
سرابی
دوبرمن
ژرمن شپرد
روتوایلر
باکسر
بولداگ
کین کورسو
پینچر
چه عواملی در زیبایی، ایستاده و افراشته شدن گوش پس از عمل جراحی قطع گوش تأثیر دارد؟
عواملی مختلفی در افراشته شدن و زیبایی گوش پس از حذف بخش‌های اضافه وجود دارد اما اصلی‌ترین موارد را در زیر ذکر می‌کنیم:
علم و مهارت‌های جراح
سن حیوان
طریقه جراحی و تکنیک‌های استفاده شده طی عمل
نژاد سگ
نحوه بخیه و خون بندی گوش پس از برش و حذف بخش‌های اضافه
نوع پانسمان و مواد استفاده شده در جراحی
پس از انجام عمل جراحی باید پرستاری و مراقبت‌های لازم از حیوان انجام شود تا مشکلی از لحاظ بروز عفونت و از بین رفتن نتایج جراحی، ایجاد نشود.
چه زمانی اقدام به جراحی عمل قطع و برش گوش در سگ می شود؟
همانطور که ذکر شد مدت زمان دقیقی برای انجام این عمل وجود ندارد اما برای کسب بهترین نتیجه از عمل جراحی، برخی دامپزشکان سن ۸ تا ۱۲ هفتگی و زمانی که سگ بچه است را برای انجام جراحی بریدن گوش پیشنهاد می دهند. این جراحی‌ها باید توسط دامپزشک انجام شود و آموزش خاصی برای افراد وجود ندارد چرا که کارهای جراحی و پزشکی کار حساسی است.
الگوی اصلی و شاخص ما در انجام این عمل جراحی سن و زمان است. زمانی اقدام به عمل جراحی قطع گوش میشود که غضروف‌های لاله گوش توله سگها استجکام پیدا نکرده باشند تا جراحی قابل انجام باشد. در غیر این صورت ممکن است جراحی نتیجه بخش نبوده و نتیجه رضایت‌بخش بر روی گوش‌ها ایجاد نشود. برخی مناسب بر اساس وزن توله سگها زمان جراحی را تعیین کرده‌اند که خیلی قابل اعتنا نیست و بهترین زمان برای جراحی توجه به لاله گوش سگ است.
کارهایی که قبل از جراحی بریدن گوش سگ انجام میشود
معاینه کامل و اطلاع از صحت و سلامت کامل حیوان
انجام صحیح فرایند آرام‌بخشی و بیهوشی پیش از انجام جراحی قطع گوش سگ
شستشوی گوش‌های حیوان و تراشیدن موه‌های موضع
قرار دادن پنبه درون گوش‌های سگ
آماده‌سازی وسایل و لوازم جراحی قطع و برش گوش سگ شامل: پنس، قیچی دندانه‌دار، قیچی غضروف بر، وسایل مختص پانسمان، لوازم مخصوص بخیه و…
الگو و روش انجام جراحی بریدن گوش سگ به چه صورت است؟
الگو و طریقه بریدن و قطع گوش سگ توسط جراح دامپزشک تعیین میشود اما به طور معمول، حیوان روی شکم خوابانده میشود و ناحیه‌ي برش علامت‌گذاری و مشخص میشود. خط فرضی از لبه جلویی تا لبه عقبی گوش یک خط فرضی رسم میشود. پس از پیدا شدن ناحیه برش میتوان برش محدب یا مستقیم ایجاد کرد.قبل از برش پنس مخصوص قطع گوش در پشت خط فرضی قرار گرفته و برش انجام میشود. برش هر دو گوش باید قرینه باشد و از این جهت جراح باید حساسیت‌های لازم را به خرج بدهد.
قطع و برش گوش می‌تواند با اسکالپل یا قیچی مخصوص انجام شود و با استفاده تامپون خونبندی موضع انجام شود، برای خونبندی کامل باید عروق موضع جراحی که شامل سیاهرگ‌ها و سرخرگ‌ها هستند به طور کامل لیگاتور شوند. پس از حذف قسمت اضافه گوش باید بخیه زده شود.
برای بخیه سوزن پوست سوزن نباید از غضروف عبور کند و فقط از سطح داخلی و خارجی پوست رد شود. بخیه می تواند با نخ غیر قابل جذب نایلون انجام شود. بخیه پایین شکاف بین تراگوش و آنتی تراگوش با بخیه ساده تک انجام میشود و بخیه بالای شکاف با بخیه سرتاسری انجام میشود. بهتر است بخیه‌ها خیلی محکم نبوده و اندکی شل باشند.
پیش آگهی جراحی بریدن گوش سگ
به طور کل پیش‌بینی دقیقی برای این عمل وجود ندارد و پیش‌گویی تا حد زیادی دشوار است. برای پیش‌گویی باید به تسلط جراحی، نحوه صحیح بیهوشی، وضعیت گوش سگ، نژاد و سن حیوان و.. توجه کرد. در صورت عدم پیش رفت مناسب این جراحی، ممکن است نیاز به جراحی‌های اصلاحی وجود داشته باشد.
عوارض و مشکلات احتمالی پس از جراحی برش گوش
برخی از عوارض و مشکلات ممکن است بر اثر الگوی غیر صحیح جراحی پیش بیاید. مانند:
عدم افراشته شدن گوش‌ها
انحراف گوش به سمت داخل یا خارج
باز شدن بخیه
خونریزی
عفونت گوش
نکروز ناحیه در اثر عدم خونرسانی مناسب به گوش
آسیب به حیوان
مراقبت‌های پس از جراحی برش و قطع گوش در سگها
پس از جراحی بریدن گوش سگ پرستاری مناسب از حیوان انجام شود
پانسمان مناسب
مصرف داروها در زمان مقرر شده در نسخه دامپزشک
استفاده از گردن الیزابت برای جلوگیری از دستکاری پانسمان توسط سگ و در نتیجه باز شدن بخیه‌ها
تعویض بانداژ در وقت مناسب و در صورت نیاز
در صورت بروز هرگونه مشکل و عفونت، مراجعه به دامپزشک و معاینه کامل ضروری است
نگهداری سگ در محیط پاکیزه و عاری از عوامل میکروبی و عفونی
استفاده از تغذیه و مکمل مناسب برای سگها
جلوگیری از ایجاد نزاع بین سگ و سایر حیوانات تا زمانی که دوران نقاهت پس از جراحی طی شده و حیوان بتواند به زندگی عادی و روال خود برگردد.